Auteur: mr. drs. P.J.T. Mertens, wetenschappelijk coördinator bij Expertisecentrum ITEM en promovendus aan Maastricht University

Afgelopen zomer was het dan zo ver: na ruim tien jaar onderhandelen over een toekomstig pensioenstelsel in de Nederlandse pensioenpolder kwam daar een definitieve overeenstemming tussen het kabinet en de sociale partners. Deze geeft uitvoering aan het principeakkoord, dat ruim een jaar daarvoor werd overeengekomen. Centraal hierin staat het advies van SER (Sociaal-Economische Raad) uit 2015, waarin constateringen en aanbevelingen werden gedaan ten aanzien van het Nederlandse pensioenstelsel en meer specifiek de aanvullende pensioenen. In de loop der tijd zijn meerdere onderwerpen toegevoegd, waarbij uiteindelijk een ‘totaalpakket’ moest worden overeengekomen. Deze bijdrage gaat in op het totaalpakket. Getuige ook de analyse van de Belgische pensioenontwikkelingen in de afgelopen editie(1) en de Grundrente in Duitsland(2), is pensioenbeleid op internationaal niveau volop in beweging. Via een landenvergelijking zal de Pensioenreeks in dit Vakblad het pensioenbeleid in Nederland, België en Duitsland nader uitdiepen.